Իլիական
Իլիական, Հոմերոսին վերագրվող վիպերգ, հին հունական գրականության հնագույն հուշարձաններից մեկը։ «Իլիականի» նյութը շարադրված է 15,700 տողում, որոնք դեռ անտիկ գիտնականները, ըստ հին հունական այբուբենի տառերի թվի, բաժանել են 24 գրքի կամ երգի։
Քաղվածքներ
խմբագրել- Երգի՛ր, Մուսա, քենը երգի՛ր Պելիսածին Աքիլլեսի,
- Քենը դըժնյա, որ անհամար ցավեր բերեց աքայեցոց,
- Որ բազմաթիվ դյուցազների գահավիժեց դըժոխքն ի վար
- Եվ դին նըրանց դարձըրեց կեր թըոչունների և շըների։
- Կատարվում էր Արամազդի կամքը այսպես, երբ մի անգամ
- Վեճի մըտան իրարու հետ ու մեկ-մյուսից գըժտըվեցին
- Ատրիդեսը՝ արանց արքան և Աքիլլեսն աստվածազարմ։
- Ձեր, որ վեր եք ողջ հույներից թե՛ խորհըրդում, թե՛ մարտի մեջ։
- Ականջ կախեք դուք իմ խոսքին, զի երկուսդ էլ փոքր եք ինձնից.
- Մի ժամանակ ձեզանի՛ց էլ քաջ մարդկանց հետ ես ապրեցի։
- Ու չեմ փըրկի ուրիշներին կորըստաբեր պատուհասից,
- Զի նա իրոք մոլեգնում է եղեռնավոր խոր հուրդներով
- Ու չի նայում առաջ ու ետ ամենևին, որ կարենա
- Փըրկել հունաց կյանքը, որոնք մարտընչում են նըրա համար։
- Հա՛յր Արամազդ, թե երբևէ օգնել եմ քեզ խոսք ու գործով
- Անմահների մեջ երջանիկ՝ կատարիր այս խընդիրըս դու։
- Պատվիր որդուս սակավակյաց, որին այսօր Ատրիդ արքան
- Արհամարհեց ու պարգևը հափըշտակեց բըռնի կերպով։
- Իմաստնագո՛յն դու Արամազդ, վըրեժխընդիր եղիր նըրան,
- Տուր հաղթություն տըրոյացոց այնքան, մինչև աքայեցիք
- Խելքի գալով պատվեն որդուս և մեծարեն արժանապես
- Այդ ժամանակ տըրոյացոց բանբեր եկավ Արամազդից,
- Մրրկոտն Իրիսն արագաթև՝ աղետաբեր բոթը բերին,
- Երբ որ նըրանք ակըմբահույլ՝ երիտասարդ և ծերունի
- Ժողով էին անում արձակ գավիթի մեջ Պրիամոսի։
- Հայր Արամազդ, տերդ Իդայի ամենափառ և վեհապանծ,
- Այս երկուսից որը երկու ժողովուրդներն իրար խառնեց,
- Այնպես արա, որ նա սատկի ու դըժոխքի բաժին դառնա,
- Իսկ մյուսներս իրարու հետ կընքենք սիրո ուխտ ու դաշինք[1]։